Phương pháp nhận thức chân lý

Trước hết, này Bharadvaja, Ông đi đến lòng tin, nay Ông nói đến tùy văn. Này Bharadvaja, năm pháp này có hai quả báo ngay trong hiện tại. Thế nào là năm?

1. Tín,
2. Tùy hỷ,
3. Tùy văn,
4. Cân nhắc suy tư các lý do và
5. Chấp nhận quan điểm.

Này Bharadvaja, năm pháp này có hai quả báo ngay trong hiện tại. Tuy vậy, này Bharadvaja,

1. Có điều được khéo tin tưởng, có thể là trống không, trống rỗng, hư vọng.
2. Trái lại, có điều không được khéo tin tưởng, có thể là thật, chân, không thay đổi.
3. Lại nữa này Bharadvaja, có điều được khéo tùy hỷ… được khéo tùy văn… được khéo cân nhắc suy tư… được khéo chấp nhận, có thể là trống không, trống rỗng, hư vọng.
4. Trái lại, có điều không được khéo chấp nhận, có thể là thật, chân, không thay đổi.

Hộ trì chân lý, này Bharadvaja không đủ để một người có trí đi đến kết luận một chiều là: “Chỉ đây là sự thật, ngoài ra đều là sai lầm”

Xem chi tiết:

Kinh Trung Bộ – Tập II – 95. Kinh Cankì (Cankì sutta)