Tương Ưng Bộ – Samyutta Nikaya Hòa thượng Thích Minh Châu dịch Việt
Tập I – Thiên Có Kệ
Chương VIII
Tương Ưng Trưởng lão Vangìsa
VIII. Một Ngàn và Nhiều Hơn (S.i,192)
1) Một thời Thế Tôn ở Sàvatthi, Jetavana, tại vườn ông Anàthapindika (Cấp Cô Ðộc) cùng đại chúng Tỷ-kheo 1.250 vị.
2) Lúc bấy giờ Thế Tôn với bài pháp thoại liên hệ đến Niết-bàn, thuyết giảng cho các Tỷ-kheo, khích lệ, làm cho phấn khởi, làm cho hoan hỷ. Và những Tỷ-kheo ấy chú tâm, chú ý, tập trung tất cả tâm tư, lắng tai nghe pháp.
3) Rồi Tôn giả Vangìsa suy nghĩ: “Nay Thế Tôn với bài pháp thoại liên hệ đến Niết-bàn, đang thuyết giảng cho các Tỷ-kheo, khích lệ, làm cho phấn khởi, làm cho hoan hỷ. Và những Tỷ-kheo ấy chú tâm, chú ý, tập trung tất cả tâm tư, lắng tai nghe pháp. Vậy trước mặt Thế Tôn, ta hãy nói lên những bài kệ tán thán thích ứng.”
4) Rồi Tôn giả Vangìsa, từ chỗ ngồi đứng dậy, đắp thượng y vào một bên vai, chắp tay hướng về Thế Tôn và bạch Thế Tôn:
— Bạch Thế Tôn, một vấn đề đến với con. Bạch Thiện Thệ, một vấn đề đến với con.
5) Thế Tôn đáp:
— Này Vangìsa, hãy nói lên vấn đề ấy!
6) Rồi Tôn giả Vangìsa, trước mặt Thế Tôn, nói lên những bài kệ tán thán thích ứng:
Hơn một ngàn Tỷ-kheo, Hầu hạ bậc Thiện Thệ, Ngài Thuyết pháp vô cấu, Niết-bàn, không sợ hãi. Họ nghe pháp vô cấu, Bậc Chánh Giác thuyết giảng. Thượng thủ chúng Tỷ-kheo, Bậc Chánh Giác chói sáng. Bạch Thế Tôn, Thiện Thệ, Ngài thật bậc Long Tượng, Bậc Ẩn Sĩ thứ bảy , Trong các vị Ẩn Sĩ. Ngài trở thành mây lớn, Mưa móc ban đệ tử. Con từ nghỉ trưa đến, Muốn yết kiến Ðạo Sư. Ôi bậc Ðại Anh hùng! Con là đệ tử Ngài, Con tên Vangìsa, Ðảnh lễ dưới chân Ngài.
7) — Này Vangìsa, những bài kệ này của Ông, có phải Ông suy nghĩ từ trước hay được khởi lên tại chỗ?
8) — Bạch Thế Tôn, những bài kệ này của con không phải suy nghĩ từ trước, chính được khởi lên tại chỗ.
9) — Vậy này Vangìsa, hãy cho nhiều bài kệ nữa, không suy nghĩ từ trước, được khởi lên tại chỗ.
10) — Thưa vâng bạch Thế Tôn.
Tôn giả Vangìsa vâng đáp Thế Tôn và nói lên những bài kệ tán thán Thế Tôn; những bài kệ chưa được suy nghĩ từ trước:
Thắng ác ma, tà đạo, Ngài sống chướng ngại đoạn. Hãy thấy bậc Giải thoát, Thoát ly mọi hệ phược, Phân tích thành từng phần, Hắc, bạch pháp phân minh. Ngài nói lên con đường, Nhiều pháp môn khác biệt, Mục đích giúp mọi người, Vượt qua dòng bộc lưu, Chính trên pháp bất tử, Ðược Ngài thường tuyên thuyết. Chúng con bậc pháp kiến, Vững trú không thối chuyển, Bậc tạo dựng quang minh, Ngài thâm nhập các pháp, Thấy được chỗ vượt qua, Tất cả mọi kiến xứ. Sau khi biết và chứng, Ngài thuyết tối thượng xứ, Pháp như vậy khéo giảng. Ai có thể phóng dật, Khi được biết pháp ấy, Pháp khéo giảng như vậy? Do vậy trong giáo pháp, Ðức Thế Tôn, Thiện Thệ. Luôn luôn không phóng dật, Hãy Đảnh lễ, tu học.